W latach 20. XX wieku na terytorium obecnego województwa podlaskiego osiedliła się liczna grupa żołnierzy Ukraińskiej Republiki Ludowej, którzy w 1920 roku wraz z Wojskiem Polskim walczyli przeciwko bolszewikom. Zamieszkali oni m.in. w Hajnówce, Białowieży, Białymstoku, a także innych miejscowościach w regionie. Do dziś śladem ich bytności są mogiły na cmentarzach, często zapomniane i zaniedbane.
Szczególnym miejscem, które od wielu lat jest otaczane opieką przez Związek Ukraińców Podlasia, jest stary cmentarz za wsią Dubiny, gdzie znajdują się pomnik i groby byłych żołnierzy armii Ukraińskiej Republiki Ludowej.
Weterani Armii URL zamieszkali w Hajnówce i okolicach w okresie międzywojennym. Po 1920 roku trafili do wojskowych obozów internowania w Polsce, później niektórzy wyjechali na Zachód, a inni zaczęli szukać miejsca do życia w państwie polskim. Rozwój przemysłu w Hajnówce dał im możliwość znalezienia pracy w tartakach.
Hajnowscy „petlurowcy” powołali oddział Ukraińskiego Komitetu Centralnego (w 1934 r. liczył 140 członków) i prowadzili aktywną ukraińską działalność kulturalno-oświatową. Część z nich z czasem wyrosła w lokalną społeczność, reszta przed przybyciem Sowietów wyjechała na Zachód w obawie przed represjami. Sowieci deportowali na Wschód nieokreśloną liczbę ukraińskich emigrantów i ich rodzin.
Śladem obecności w Hajnówce weteranów Armii UNR jest trzymetrowy, uwieńczony krzyżem monument z metalowym ukraińskim godłem narodowym na starym cmentarzu w Dubinach. Został on wzniesiony w 1931 r. Napis na kamiennej tabliczce głosi, iż poświęcono go „Борцям за Україну” (Borciam za Ukrajinu – Bojownikom o Ukrainę), zaś data „1931 24/V” ma związek z Symonem Petlurą, naczelnym atamanem armii i floty UNR, który został zamordowany przez bolszewickiego agenta pięć lat wcześniej, 25 maja 1926 r.
Pomnikiem od wielu lat opiekuje się oddział ZUP w Hajnówce. Prace związane z porządkowaniem cmentarza oraz renowacją pomnika jego członkowie przeprowadzali wielokrotnie, m.in. w latach 90. XX w., w 2003 r. i w 2007 r.
W 2018 roku ukraińskich aktywistów wsparła Ambasada Ukrainy w Warszawie, która przeznaczyła środki na kolejne prace restauracyjne, wykonanie ogrodzenia dookoła pomnika itd. Uporządkowano także miejsce, gdzie są pochowani dawni żołnierze Ukraińskiej republiki Ludowej.
